Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), yıllık izin kullanımıyla ilgili tüm kamu çalışanlarını yakından ilgilendiren kritik bir tavsiye kararına imza attı. KDK, ulusal bayram ve genel tatil günlerinin, haftanın hangi gününe denk geldiğine bakılmaksızın yıllık izin süresinden düşülmemesi gerektiğini vurguladı. Bu karar, yıllık izinlerini bayram tatilleriyle birleştiren memurların yaşadığı “izin kaybı” sorununa çözüm getirmeyi amaçlıyor.
Süreç Isparta’daki Bir Memurun Başvurusuyla Başladı
Olayların fitilini, Isparta’da görev yapan bir kamu çalışanının KDK’ya yaptığı başvuru ateşledi. Söz konusu çalışan, 6-9 Haziran tarihleri arasındaki Kurban Bayramı tatilini yıllık izniyle birleştirdi. Ancak, bayram tatilinin hafta sonuna (cumartesi ve pazar) denk gelen iki gününün de yıllık izninden düşüldüğünü fark etti.
Çalışan, bu iki günün genel tatil olduğunu belirterek yıllık iznine iade edilmesini talep etti. Ancak çalıştığı kurum (Gençlik ve Spor Bakanlığı), bu talebi reddetti.
Bakanlık, Eski Görüş Yazısını Referans Gösterdi
Bakanlık, KDK’ya sunduğu savunmada, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı’nın 1 Şubat 2023 tarihli bir görüş yazısını dayanak gösterdi. Bu yazıda, “Yıllık izin içinde kalan cumartesi ve pazar günlerinin izne dahil edilmesi, ancak mesai günlerine denk gelen ulusal bayram ve genel tatillerin izne dahil edilmemesi” gerektiği belirtiliyordu. Bakanlık, bu görüşe dayanarak hafta sonuna denk gelen bayram günlerini “normal hafta sonu tatili” gibi değerlendirip izinden düştü.
KDK: “Dinlenme Hakkı Daraltılamaz”
Başvurucuyu haklı bulan Kamu Denetçiliği Kurumu, kararın anayasal “dinlenme hakkı” temelinde değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. KDK’nın kararında şu önemli noktalara dikkat çekildi:
- İki Tatil Türü Farklıdır: Yıllık izin, çalışanın yıl boyunca gösterdiği emeğin karşılığı olarak kazandığı bir dinlenme hakkıdır. Genel tatiller (bayramlar gibi) ise kanunla belirlenmiş, çalışılmayan günlerdir.
- Açıkça Çalışanın Aleyhine: Bir günün zaten kanunen (2429 sayılı Kanun’a göre) “genel tatil günü” olduğu vurgulandı. Bu gün için çalışandan ayrıca yıllık izin kullanılmasının istenmesi, çalışanın açıkça aleyhine bir durum yaratır ve Anayasa ile 657 sayılı Kanun’daki dinlenme hakkını daraltır.
- Hafta Sonu Fark Etmez: KDK, Kurban Bayramı günlerinin, cumartesi veya pazara denk gelse dahi “genel tatil günü” niteliğini kaybetmediğini ve bu nedenle yıllık izinden düşülmemesi gerektiğini ifade etti.
Tüm Kurumlar İçin Tavsiye Kararı
KDK, bu gerekçelerle öncelikle Gençlik ve Spor Bakanlığı’na, fazladan düşülen iki günlük iznin iade edilmesi yönünde tavsiyede bulundu.
Daha da önemlisi KDK, bu sorunun tüm kamu kurumlarında yaşanmaması ve uygulama birliğinin sağlanması için Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği’ne (Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü) de bir tavsiye gönderdi. Bu tavsiyede, “genel tatil günlerinin, haftanın hangi gününe denk geldiğine bakılmaksızın yıllık izin süresinden düşülmemesi” gerektiği net bir dille ifade edildi.
Cumhurbaşkanlığı’ndan KDK’ya gelen cevabi yazıda, söz konusu tavsiye kararının bu konuda yapılacak çalışmalarda değerlendirileceği bildirildi.